Năm lý do tại sao Van Gogh được cho là họa sĩ nổi tiếng nhất mọi thời đại

Vincent Van Gogh (1853 – 1890) là một họa sĩ theo trường phái hậu Ấn tượng người Hà Lan, là một trong những họa sĩ danh tiếng nhất trong lịch sử nghệ thuật phương Tây. Van Gogh được biết đến nhiều với cách sử dụng màu sắc ấn tượng và nét vẽ táo bạo.

                                                       Chân dung tự họa của Vincent Van Gogh

Mặc dù cuộc đời của Van Gogh vừa hấp dẫn vừa bi thảm nhưng chính tài năng nghệ thuật của ông mới là lý do khiến ông trở nên nổi tiếng. Là một trong những nghệ sĩ có ảnh hưởng nhất từ trước tới nay, di sản của Van Gogh bắt nguồn từ việc sử dụng màu sắc đột phá, nét vẽ ấn tượng và mạnh mẽ cũng như việc lựa chọn những chủ đề khác thường cho các bức tranh của ông.

Là một nghệ sĩ ưa thử nghiệm và đổi mới, Van Gogh đã đi trước thời đại rất xa và là một trong những nghệ sĩ nổi tiếng nhất thế giới.

Chúng ta hãy xem xét kỹ hơn năm lý do khiến Van Gogh nổi tiếng.

1.     Van Gogh được biết đến là nghệ sĩ mắc chứng bệnh về tâm thần

Hãy bắt đầu với những gì hầu hết mọi người biết về Van Gogh – ông đã tự cắt dái tai trái của mình và gửi nó cho một cô gái bán hoa, rồi sau đó ông đã tự sát trên cánh đồng bằng một khẩu súng.

Theo quan niệm của số đông những người yêu nghệ thuật, “nghệ sĩ điên” được cho rằng họ có tài năng thiên bẩm khi sự điên rồ là đòn bẩy cho tinh thần sáng tạo đầy men say của người nghệ sĩ. Chúng ta đều biết rằng Van Gogh là người mắc chứng rối loạn lưỡng cực và trải qua những cơn trầm cảm nặng nề và rối loạn tâm thần.

Ngoài ra, Van Gogh cũng thường bỏ bê việc chăm sóc sức khỏe thể chất của mình và uống rượu cũng như hút thuốc nhiều. Ông được đưa vào bệnh viện tâm thần để điều trị nhiều lần. Đáng tiếc là nghệ sĩ tài năng của hội họa thế giới đã không chống chọi nổi với chứng trầm cảm nặng và tự kết liễu đời mình ở tuổi 37.

                                   Bức “Ông cụ buồn bã” (Hay “Bên ngưỡng cửa vĩnh hằng”) (1890)

Bức tranh này được sáng tác khi Van Gogh bắt đầu bình phục trở lại sau cơn suy sụp tinh thần nặng nề. Đây cũng là thời điểm hai tháng trước khi ông tự sát bằng súng.

Tư thế của nhân vật trong tranh được cho là thể hiện sắc thái buồn bã, thất vọng cùng cực của chính bản thân nghệ sĩ. Đối với Van Gogh, dù đã cố gắng rất nhiều nhưng theo ông, những bức tranh vẫn không thể đặc tả hết vẻ đẹp của sự vật mà ông nhìn thấy trong thức tế. Ông từng cho biết: “Bên cạnh Chúa và sự vĩnh hằng, còn có những biểu cảm tuyệt đẹp như thế này nữa. Ông cụ này không hề biết rằng trong một khoảnh khắc ngồi yên lặng ở góc phòng, ông đã tạo nên một hình ảnh quý giá, tuyệt đẹp, đầy cảm xúc, khiến ông như đang rất gần với ngôi nhà vĩnh hằng của Chúa”.

Đối với tác phẩm này, Van Gogh từng thể hiện những cảm nhận rất rõ về tôn giáo. Mặc dù trong tác phẩm Van Gogh để nhân vật chính che giấu đi khuôn mặt của mình nhưng người xem vẫn cảm nhận rõ sự buồn bã, cay đắng. Đó cũng là lý do tại sao Van Gogh từng đặt tên cho họa phẩm là “Bên ngưỡng cửa vĩnh hằng” khi cho rằng mỗi khi nhìn thấy nỗi buồn, Van Gogh cũng đồng thời nghĩ về Chúa và sự vĩnh hằng.

2.     Van Gogh nổi tiếng vì cả cuộc đời chỉ bán được một bức tranh

Ngoài cái gọi là “nghệ sĩ điên”, Van Gogh còn nổi tiếng vì ông chưa bao giờ đạt được mặt thành công về thương mại trong suốt cuộc đời mình. Ông đã sáng tác gần 2000 bức tranh trong suốt sự nghiệp 10 năm cầm cọ của mình, mỗi tuần vẽ 4 bức tranh. Mặc dù sức sáng tạo vô cùng dồi dào, nhưng ông chỉ bán được duy nhất một bức tranh trong suốt cuộc đời của mình, điều này góp phần khiến cho ông bị trầm cảm nặng.

Lý giải cho điều này, là do phần lớn các tác phẩm của ông đều đi trước thời đại, tác phẩm nghệ thuật của ông được vẽ theo trường phái Ấn tượng, Điểm nhấn rồi Chủ nghĩa Biểu hiện. Van Gogh thử nghiệm nhiều cách tiếp cận và các trường phái hội họa phong phú, tuy nhiên ông chỉ trở nên nổi tiếng và được đánh giá cao sau khi qua đời.

Tất cả danh tiếng của Van Gogh đều có được sau khi ông qua đời và phần lớn là nhờ những nỗ lực của chị dâu ông trong việc cố gắng trưng bày các tác phẩm của ông ra bên ngoài. Trong suốt cuộc đời của Van Gogh, anh trai ông là Theo (một nhà buôn tranh) đã làm việc không mệt mỏi để quảng bá các tác phẩm của mình và hỗ trợ Van Gogh về mặt tài chính cũng như tình cảm.

Thật không may, Theo qua đời chỉ sáu tháng sau khi Van Gogh tự sát, để lại vợ ông – Jo Bonger cùng một đứa con trai nhỏ và một căn hộ đầy tranh vẽ. Jo Bonger nhanh chóng chuyển chiến lược đến thị trấn Bussum ở Hà Lan (quê hương của nhiều nghệ sĩ và nhà văn nổi tiếng), nơi cô bắt đầu trưng bày các tác phẩm của Van Gogh. Ngoài ra, cô còn tổ chức các cuộc triển lãm tranh lớn ở Amsterdam và Paris, đồng thời xuất bản một bộ sưu tập bức thư trao đổi về nghệ thuật giữa hai anh em Van Gogh và anh trai Theo.

Trước khi qua đời vào năm 1925, Jo đã bán nhiều tranh của Van Gogh cho các viện bảo tàng và nhà sưu tập trên toàn thế giới, nhờ đó, Vincent Van Gogh mới trở nên nổi tiếng hơn trên toàn thế giới. Những bức tranh còn lại thuộc sở hữu của gia đình Van Gogh đã trở thành cơ sở của bộ sưu tập tại Bảo tàng Van Gogh ở Hà Lan.

3.     Van Gogh nổi tiếng với kỹ thuật hội họa bậc thầy và cách sử dụng màu sắc độc đáo

Là một nghệ sĩ xuất sắc trong thể loại tranh hiện thực, Van Gogh sau này chịu nhiều ảnh hưởng bởi trường phái Ấn tượng. Trường phái Ấn tượng chủ trương ghi lại những cảnh trong đời thực, thường là ngoài trời, với việc sử dụng màu sắc và nét vẽ nhanh. Phong cách mới này hoàn toàn tương phản với chủ nghĩa hiện thực lịch sử, phong cách chủ trương miêu tả các chủ đề thần thoại bằng tone màu u tối, buồn tẻ.

Tác phẩm của Van Gogh thường có xu hướng kỳ lạ và hoang dã. Họa sĩ được gọi là người theo trường phái hậu Ấn tượng hoặc trường phái Biểu hiện, người tập trung vào việc thể hiện sự hỗn loạn về cảm xúc, nghiệt ngã của cuộc sống và màu sắc là một trong những công cụ mà ông sử dụng để diễn đạt điều mình muốn.

Việc Van Gogh sử dụng các mảng màu phẳng thường được cho là ảnh hưởng bởi phong cách nghệ thuật Nhật Bản. Nhưng họa sĩ cũng sử dụng các màu tương phản và tone màu đen để tạo đường viền và đổ bóng, chẳng hạn như trong “Wheat Field with Crows” (Cánh Đồng Lúa Mì).

                                           Bức "Cánh đồng lúa mì và quạ" (Wheat Filed with Crows)

Năm bức tranh nổi tiếng của ông về hoa hướng dương cũng là những ví dụ điển hình về cách sử dụng màu sắc – những bức tranh này phần lớn chỉ được vẽ bằng sắc vàng nhưng vẫn rực rỡ, thể hiện vẻ đẹp nhưng vẫn đảm bảo tính mong manh của đối tượng.

Cách sử dụng màu sắc mang tính cách mạng của Van Gogh đã ảnh hưởng đến các nghệ sĩ sau này, đặc biệt là những người theo trường phái Dã thú như Matisse và những người theo trường phái Biểu hiện Đức như Marc và Kirchner. Những họa sĩ theo chủ nghĩa Biểu hiện Trừu tượng sau này, chẳng hạn như Kandinsky, cũng coi Van Gogh là người có ảnh hưởng đến tác phẩm màu của họ.

4.     Van Gogh nổi tiếng với những tác phẩm cọ vẽ đầy biểu cảm

Bị ảnh hưởng bởi nghệ thuật vẽ tranh theo trường phái Ấn tượng, Van Gogh nổi tiếng với những nét vẽ một cách ấn tượng, có thể nhìn thấy được với những lớp sơn dầu dày được trát lên canvas. Trước những người theo trường phái Ấn tượng, những bức tranh được đánh giá cao nếu các nét vẽ không nhìn thấy được. Tuy nhiên, trong nghệ thuật và thư pháp Nhật Bản, nét vẽ được sử dụng để miêu tả hình dạng và hình ảnh đơn giản nhưng mang tính biểu cảm.

Giữa năm 1887 và 1888, Van Gogh và nghệ sĩ Paul Gaugin ở chung một ngôi nhà ở tỉnh Arles, Pháp và phát triển kỹ thuật vẽ sơn dày bằng cách khai thác kỹ thuật vẽ nét dày. Sau đó, Van Gogh thậm chí còn sơn trực tiếp từ ống hoặc bằng dao bảng màu, chẳng hạn như kỹ thuật được áp dụng trong bức tranh nổi tiếng Starry Night (Đêm Đầy Sao).

Tác dụng của các nét vẽ của Van Gogh là sự thể hiện cảm xúc thô sơ mà ông cảm thấy khi vẽ, nỗ lực thể chất và cách ông sử dụng các chất liệu để vẽ. Sự đổi mới này trong kỹ thuật vẽ tranh là một phong cách hội họa hoàn toàn khác so với tiêu chuẩn của thời kỳ đó và biến đổi các cách tiếp cận nghệ thuật tiếp theo, nơi các nét cọ được nghệ sĩ sử dụng để thể hiện chuyển động và năng lượng trong tranh.

Các nghệ sĩ thời kỳ sau này, bao gồm cả những họa sĩ theo trường phái Biểu hiện Trừu tượng, chẳng hạn như Jackson Pollock, được truyền cảm hứng từ việc Van Gogh sử dụng màu sắc và chất liệu để thể hiện cảm xúc và chuyển động trong tranh.

5.     Van Gogh nổi tiếng với cách thể hiện khác thường trong những chủ đề quen thuộc và đời thường của ông

Trong suốt cuộc đời của Van Gogh, những bối cảnh lịch sử và thần thoại được xem là chủ đề thích hợp cho các bức tranh. Tuy nhiên, những người theo trường phái nghệ thuật Ấn tượng đã thay đổi điều đó và bắt đầu vẽ những phong cảnh ngoài trời và những cảnh đời thực – bao gồm cả những người bình thường. Một trong những lý do chính khiến Van Gogh trở nên nổi tiếng là nhờ việc thể hiện những chủ đề đơn giản, thường ngày nhưng lại được ông thể hiện dưới một góc độ khác.

Chủ đề ngày thường nhưng lại được khai thác dưới góc nhìn mới lạ, khác thường của Van Gogh – Chùm tranh “Hoa hướng dương” (1890)

                            Series "Hoa hướng dương" làm nên tên tuổi của Van Gogh trên toàn thế giới

Van Gogh hoàn thành xong 4 tuyệt tác về hoa hướng dương chỉ sau 6 ngày, ông đã nhờ đến rượu và cà phê để giữ sự tỉnh táo và cảm hứng khi sáng tác tác phẩm. Các nhà nghiên cứu nghệ thuật cho rằng khi vẽ chùm tranh Hoa hướng dương, Van Gogh đang ẩn dụ cho sự lạc quan, niềm vui và vòng sinh tử của con người.

Trước khi trở thành một nghệ sĩ, Van Gogh từng là một nhà truyền giáo và có sự đồng cảm sâu sắc với những người thuộc tầng lớp lao động. Nhiều bức tranh của ông vẽ những người nông dân và người lao động, chẳng hạn như bức “The Potato Eaters”. Tác phẩm nghệ thuật này được vẽ bằng màu sắc của Trái Đất và khoai tây, gần như hợp nhất những với những người trồng và ăn khoai tây cũng như các loại rau cỏ. Những người trong bức tranh được miêu tả với nét thô kệch, với những ngón tay xương xẩu và khuôn mặt sần sùi như vỏ của củ khoai tây.

Van Gogh còn đi xa hơn những nghệ sĩ theo trường phái Ấn tượng một bước, ông thường vẽ cảnh ngoài trời nhưng được lưu trữ từ ký ức. Kỹ thuật này đã dẫn đến sự ra đời của những tác phẩm mang tính biểu tượng, đam mê nhất của danh họa, chẳng hạn như Starry Night (Đêm Đầy Sao), họa sĩ đã vẽ khung cảnh trước mặt ông quan sát được nhưng lại sử dụng thế giới nội tâm của bản thân làm tham chiếu.

Một trong những bức tranh nổi tiếng và được sao chép nhiều nhất thế giới – Đêm Đầy Sao đã mô tả mặt trăng sáng và các ngôi sao sáng nhấp nháy phía trên một thị trấn đang chìm vào giấc ngủ, màu sắc và hình dạng của các xoáy ốc Thiên hà thể hiện một thế giới giống như giấc mơ được cho là một cách họa sĩ bày tỏ nỗi niềm về Vũ trụ, cuộc sống và cái chết.

                  Bức Starry Night (1889) là một trong số những tác phẩm nổi tiếng nhất của Van Gogh

Kết luận

Mặc dù chưa được biết đến nhiều khi còn sống, nhưng Vincent Van Gogh hiện vẫn là một trong những nghệ sĩ nổi tiếng và được yêu thích nhất trên thế giới với những tác phẩm rực rỡ đầy màu sắc. Các tác phẩm nghệ thuật của ông đã ảnh hưởng sâu sắc đến hầu hết các phong trào  nghệ thuật kể từ khi ông qua đời, và những bức tranh của ông được xếp vào hàng đắt nhất trong số những tác phẩm được bán đấu giá. Sự nổi tiếng của Van Gogh không chỉ dựa trên cuộc đời đầy bi kịch của ông mà còn nhờ vào tài năng thiên tài về nghệ thuật của ông./.