Triển lãm “Ánh sáng rực rỡ Blooming Light, Soaking Light – Những kiệt tác hội họa đến từ Hà Lan”

                                                     Các đại biểu cắt băng khai mạc Triển lãm

Ông Kes Van Baar - Đại sứ Hà Lan tại Việt Nam phát biểu trong lễ khai mạc: “Ánh sáng có thể sáng, có thể mù. Nó có thể làm tổn thương và nó có thể chữa lành. Nó có thể gợi lên nhiều cảm xúc khác nhau, và nghệ thuật cũng vậy. Những tác phẩm mà quý vị sẽ thấy ở đây tối nay là một trong những tác phẩm tuyệt vời nhất của nghệ thuật Hà Lan. Tôi muốn cảm ơn các đối tác của chúng tôi đã biến điều này thành hiện thực: Bảo tàng Rijksmuseum ở Amsterdam, Bảo tàng Mỹ thuật ở Hà Nội cũng như tất cả những người đã làm việc rất chăm chỉ ở hậu trường”. 

Bà Nguyễn Phương Hòa - Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế Bộ văn hóa Thể thao và du lịch phát biểu: “Triển lãm năm nay là một trong những sự kiện văn hóa có ý nghĩa quan trọng đối với quan hệ giữa hai nước, tạo cơ hội cho khán giả Việt Nam có dịp được chiêm ngưỡng những kiệt tác đến từ những họa sĩ vĩ đại nhất trong lịch sử hội họa châu Âu nói chung và Hà Lan nói riêng. Với xu thế về sự phát triển của công nghệ số nhằm đảm bảo sự tiếp cận cho tất cả mọi người, tôi đánh giá cao sáng kiến của Đại sứ quán Hà Lan và trân trọng cảm ơn sự phối hợp tích cực của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trong việc tổ chức triển lãm dưới hình thức thể hiện đa dạng và sáng tạo”.

Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam - ông Nguyễn Anh Minh có đôi lời phát biểu: “Cùng với sự phát triển của công nghệ, việc giao lưu giữa các nền văn hóa ngày càng trở nên dễ dàng hơn, và điều đó thể hiện rõ trong triển lãm lần này. Những năm gần đây, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam luôn mở rộng giao lưu, kết nối và hợp tác với các đại sứ quán, các cơ quan văn hóa, các bảo tàng quốc tế để giới thiệu các sưu tập nghệ thuật của thế giới với công chúng và những người yêu nghệ thuật Việt Nam, và triển lãm lần này là minh chứng cho sự kế nối, hợp tác, giao lưu ấy". 

Lấy cảm hứng từ bài thơ “We Silver beings, Misty Light, Plants Growing” của nhà thơ nổi tiếng người Hà Lan Herman Gorter, triển lãm “Blooming Light, Soaking Light/ Ánh sáng rực rỡ” khám phá và tái khám phá những quan niệm khác nhau về “ánh sáng” thông qua các tác phẩm nghệ thuật của các họa sĩ bậc thầy người Hà Lan. Triển lãm khám phá “Ánh Sáng” theo cả góc độ biểu tượng và ẩn dụ cũng như góc độ kỹ thuật. Khảo sát hơn 60 tác phẩm thuộc 5 chủ đề chính: Phong cảnh, Tĩnh vật, Chân dung, Đời thường và Thế giới tâm linh. “Blooming Light, Soaking Light” tái hiện và diễn giải các yếu tố ánh sáng trong Lịch sử hội họa Hà Lan và tiết lộ cách nó phản ánh những thay đổi trong nhận thức của con người về hiện thực và thế giới siêu hình.

Trong suốt lịch sử hội họa, ánh sáng là một thành tố thẩm mỹ quan trọng, giúp định hình vẻ đẹp, đồng thời mang ý nghĩa tượng trưng liên quan đến tôn giáo, tri thức, những điều tốt đẹp, hạnh phúc và sự sống; những yếu tố phi vật chất và chứa đựng tính thiêng. Trong nhiều thời kỳ, ánh sáng mặt trời tượng trưng cho nguồn cảm hứng và tính sáng tạo, còn ánh trăng lại là biểu trưng của sự minh mẫn. Ngược lại, bóng tối và bóng đêm đại diện cho tội ác, cái chết, điều bí mật, sự thiếu hiểu biết và vấn đề đạo đức. Vì lẽ đó mà trong suốt thời kỳ lịch sử, nhiều triết lý và tôn giáo đã dựa trên sự phân chia giữa ánh sáng và bóng tối để diễn giải các khái niệm âm dương, thiên thần và ác quỷ, tinh thần và vật chất… Ánh sáng và bóng tối song hành cũng như xuyên suốt các tác phảm còn mang ẩn dụ cho tinh thần “Memento Mori – Hãy nhớ rằng bạn sẽ chết” – một câu nói tiếng Latin kinh điển đặc biệt gần với những bức tranh Tĩnh vật của Hà Lan.

Cũng như vậy từ thơ “We Silver beings, Misty Light, Plants Growing”, ánh sáng được mô tả ở mọi sắc thái, chuyển động và những biến hóa khôn lường. Thứ ánh sáng đó như vừa là sự sáng của khởi sinh và phút lóe sáng rồi tàn lụi của nhân sinh vạn vật. Dường như ngay trong những tác phẩm đầy chất lãng mạn và mô tả sự thịnh vượng, sung túc và hạnh phúc trong các tác phẩm Chân dung, Khung cảnh sinh hoạt hàng ngày như Gia đình vui vẻ (Jan Havicksz Steen), Tranh tĩnh vật về một bữa tiệc (Adriaen van Utrecht), Câu cá cho linh hồn (Adriaen Pietersz van de Venne), Con giàu có, bố mẹ nghèo khó (Aert Pietersz), Chân dung tự họa Van Gogh… đều man mác một nỗi buồn khó tả, khó hình dung  hay khó định nghĩa, những trăn trở mang tính triết lí, dụ ngôn và sự phân tư về tính phù du của hiện thực.

Các tác phẩm trong triển lãm Blooming Light, Soaking Light/ Ánh sáng rực rỡ được thực hiện bởi các họa sĩ bậc thầy Hà Lan, phần lớn được sáng tác thuộc thời kỳ Hoàng kim của hội họa Hà lan từ khoảng 1620 – 1680. Thời kỳ đã tạo nên và phát triển một phong cách hội họa đặc sắc, độc đáo nhưng vẫn gắn với truyền thống hội họa Baraque Flemish. Trong khoảng thời gian hội họa ở Hà Lan vô cùng phát triển, chỉ trong vòng 30 năm có đến hơn 100,000 tác phẩm được ra đời và ra mắt công chúng. Sau đó vào thế kỷ 10, Trường pháo nghệ thuật Hague đã diễn giải lại các chủ đề của Thời kỳ Vàng Kim dưới lăng kính đương đại hơn, và không thể không kể đến những tên tuổi không chỉ là niềm tự hào của hội họa mỹ thuật Hà Lan mà còn của cả thế giới như Vincent van Gogh, Piet Mondrian hay gần hơn là Willen de Rooij.

Địa điểm: Tầng 1 nhà B, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, số 66 Nguyễn Thái Học, Ba Đình, Hà Nội.

Thời gian: Khai mạc 17 giờ, ngày 26/5/2023 (Thứ Sáu), mở cửa đến hết ngày 11/6/2023

Giám tuyển: Đỗ Tường Linh

Triển lãm mở cửa tự do cho công chúng.

Trân trọng kính mời công chúng yêu nghệ thuật qua Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam để thưởng lãm!